“Esnaflığı tercih ettiğimiz için cezalandırıldık mı ?” diye soran Başkan Cebrail Top ve Gürkan Öztürk, esnafın artan prim ve vergi yükünün altından kalkamadığını söylediler.
ÖZEL HABER: GÜLÇİN TURGUT
Zincir marketler, yüksek vergiler, kira ve sigorta primleri nedeniyle ekonomik darboğaza giren esnafların, iflasın eşiğine geldiğini belirten Elazığ Bakkallar ve Tekel Bayileri Esnaf Odası Başkanı Cebrail Top ve Elazığ Bakkallar ve Tekel Bayileri Esnaf Odası Üyesi Gürkan Öztürk esnafın ciddi sıkıntılar içinde olduğunu gazetemize anlattılar. Elazığ Bakkallar ve Tekel Bayileri Esnaf Odası Başkanı Cebrail Top, Elazığ'da maddi sıkıntılar nedeniyle her gün en az 7-8 esnafın dükkanını kapattığını söylerken, Elazığ Bakkallar ve Tekel Bayileri Esnaf Odası Üyesi Gürkan Öztürk ise, esnafın çok kızgın olduğunu, artık asgari ücretle çalışan bir işçi olmayı düşündüklerini kaydetti. Asgari ücrette yaşanan artışla birlikte kendi primini cebinden ödeyen ve yanında çalıştırdığı personelin de yükünü üstlenen esnafı işaret eden Başkan Cebrail Top ve Öztürk, esnafın sesini duyurmak için ellerinden gelen gayreti gösterdiklerini fakat çözüm bulamadıkları kaydettiler.
ESNAFIMIZ MUTSUZ, UMUTSUZ
BAĞ-KUR, SSK prim gün şartının farklılık gösterdiğini belirten Elazığ Bakkallar ve Tekel Bayileri Esnaf Odası Başkanı Cebrail Top, “2022 yılından beri bu görevi yapıyorum ama 20 aydır yaşadığımız sıkıntıyı 20 yılda çekmedik. Esnafımız mutsuz, umutsuz. EYT’de biz umutluyduk, biz esnaf ve sanatkârları da bu kapsam içine alınacağını bekliyorduk. Ben işveren olarak 9 bin iş günü yatırıyorum ama çalışanım 5 bin günle emekli oluyor, aradaki farka bakın. Yani çalışan 2 defa emekli olacak ki bizler bir defa emekli olalım. Eşitsizlik var. BAĞKUR - SSK eşitliği istiyoruz.” dedi.
ESNAF ARTIK SERMAYESİNİ BIRAKIP, ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞMAK İSTİYOR
Esnafın artan prim, vergi yükünün altından kalkamadığını belirten Başkan Cebrail Top, “Esnaf cezalandırılıyor mu? Ben artık böyle düşünüyorum. Esnaf artık sermayemizi bırakıp bizde mi asgari ücretle çalışalım diyor. Bizim onların rızkında gözümüz yok, asgari ücrete o zammın da verilmesi gerekiyordu. Ama esnaf o kadar çok zor durumda ki kendi işini bırakıp asgari ücreti tercih ediyor.” diye konuştu.
PRİMLER ÇOK YÜKSEK
Yaşanan ekonomik sıkıntılardan esnafın son derece olumsuz etkilendiğini kaydeden Başkan Cebrail Top; “Primler çok yüksek. Nasıl esnaf bu primleri yatıracak. Esnafın rahatlaması lazım bir tek EYT sıkıntısı yok. Özellikle küçük esnafımız sattığı ürünü yerine koyamıyor, haberdar olamıyor o kadar hızlı fiyatlar değişiyor ki. Bunun merkezine bakılsın neden bu fiyatlar bu kadar değişiyor. Hatta bizim önerimiz vardı. Geçmişte tavsiye edilen bir etiket fiyat vardı büyüklerimiz bunu iyi bilir.” ifadelerini kullandı.
ESNAF İŞLETMESİNİ KAPATIYOR
Fahiş fiyatlar nedeniyle esnafların iş yerlerini kapattığına vurgu yapan Başkan Cebrail Top, “Bir kanun çıkartılır. Kâr oranı da belli olur, vatandaş da ucuz ürüne ulaşmış olur. Bu fahiş fiyatlardan sermayemizin yüzde 80’nini kaybettik. Elektrik giderlerimiz, vergilerimiz, doğalgaz, 20 ay öncesine göre çok fazla artış oldu fakat bizim ciromuzda değişiklik olmamış. Kâr aynı, giderler yüzde 80 arttı. Günde 7-8 tane esnaf işletmesini kapatıyor artık. Bu kötü gidişat nereye kadar devam eder bilmiyorum.” dedi.
ESNAF BATMIŞ
Esnafın beklentisinin krediden çok işletme şartlarının, piyasa koşullarının iyileştirilmesi olduğuna dikkat çeken Başkan Cebrail Top, “Kredilerle bu iş olmaz. Geçen Cumhurbaşkanlığı ile de görüştük. 150 kat trilyon bu sektöre para ayrıldı. Bu bir çözüm değil, esnaf bu şekilde borçlandırılıyor. Çözümü, giderlerin yükü esnafın üzerinden kaldırılması gerekiyor. Vergi yükünün kalkması lazım, özellikle bizim esnafın üzerinde tekel ürünlerinde ÖTV yüzde 85- yüzde 95 civarında, Bağkur, SSK bunlarda düzenleme olması esnafı rahatlatacak. Giderlerimiz düzelsin. Esnaf batmış, bizim 5 bin 362 esnaf kanunun değişmesi lazım. Biziz kanun verici değiliz, sadece talep ederiz, tavsiye edebiliriz. Çözüm bulamıyoruz. Biz esnafın derdini, sıkıntısını gerekli yerlere iletiyoruz. 2002’den beri iktidar bizim esnaf kanununu güncellememiştir. Ciddi bir çalışma yapılmamıştır. Bizlerde yorulduk. Çözülmeyecek uçuk talepler değil.” şeklinde konuştu.
BOYKOTA GİDİYORUZ
Tütün mamullerini yüzde 5 kârla sattıklarını ve esnafın bu ürünleri satamayacağını belirten Başkan Cebrail Top, “Bir paket sigara 40 lira olmuş halen yüzde 5 kârla satıyorlar. Türkiye genelinde olan bir sorun. Biz çırayı Elazığ’da yakacağız. Özellikle bunu söylemek istiyorum boykota gidiyoruz. Bu ürünleri satmayacağız. Çünkü yüzde 5, yüzde 0.45’le bu ürünü satamayız. Devlet bu ürünlerden yüzde 80 ÖTV alıyor. Bize kalan kâr oranı 0.45, bu çark nasıl dönecek?” diye sordu.
650 TL OLAN TEKEL HARCI, BİN 200 TL’YE ÇIKTI
Tekel harcının bin 200 TL olduğunu söyleyen Başkan Cebrail Top, “Her yıl 650 TL olan tekel harcı, ben buna haraç diyorum bugün bin 200 TL’ye çıktı. Mart ayına kadar esnafımızın yatırması gerekiyor. Yoksa bu ürünü satamayacak. Esnaftan aldığım tepkiler ise, ‘biz artık bu ürünü satamayacağız. Çünkü çok ciddi paralar tutuyor. Bir paket ürün milyarları aşıyor. Böyle bir paramız yok.’ devletin kaybı da olacak.” dedi.
İLİMİZDE ŞEKER FABRİKASI VAR, ŞEKER KARABORSADAN SATILIYOR
Esnafın her konuda sıkıntı içerisinde olduğunu belirten Başkan Cebrail Top, “İlimizde şeker fabrikası var, şeker karaborsadan satılıyor. Fabrikada tonlarca şeker var, fakat esnaf bu ürünü satamıyor, vatandaşa ucuz şeker ulaştıramıyoruz. Ulusal marketlere baktığımız zaman her gün, her mahallede, her sokağın başına 3 harfli dediklerimiz büyük marketler yerleşmeye devam ediyorlar ve o mahallede ki 40-50 esnafı bitiriyorlar.” ifadelerini kullandı.
YASANIN MUTLAKA ÇIKMASI LAZIM
Son günlerde zincir marketlerin indirim uygulamasına da değinen Başkan Cebrail Top, “Önce fiyatları yükseltiyorlar, sonra indirim yaptık diyorlar. Bunlar vatandaşı çarpıyorlar. Vatandaşlarımız bunlara itibar etmesinler. Zincir marketler 2002’de başladılar örgütlenmeye. Bugün medyada da gördük hükümetimize bile kafa tutacak durumu geldiler. Buna rağmen halen 3 harfliler için atılmış bir adım yok. Özelikle perakende sektörü için yasanın mutlaka çıkması lazım. Türkiye’nin her ilinden, en ücra köşesine aynı ürünü aynı fiyata gidip bulabiliyorduk. Demek ki adamlar genel merkezden tek tuşa basarak fiyatları belirliyorlar. Ama bizim yerel esnafımız bunu yapamıyor fiyatların değiştiğinden bile haberi olmuyor. Elinde ki ürünü satacak ki yenisi alırken fiyatları öğreniyor.” dedi.
DEPREMDE YIKILAN VE HALEN TESLİM EDİLMEMİŞ DÜKKÂNLARIMIZ VAR
Esnafın yaşadığı sıkıntıların yanı sıra birde deprem den sonra dükkânı yıkılan ve halen dükkânları teslim edilmemiş esnaflar olduğunu kaydeden Başkan Cebrail Top, “Esnafın borcu, borçla kapatıyor Esnaf günü kurtulmanın derdinde. Bu son 20 ay içerisinde ve depremin yaşattığı mağduriyetler de devam ediyor. Tüm STK’ların, siyasilerin, milletvekillerinin ağzına almadığı gündeme getirmediği 718 tane yıkılan, teslim edilmemiş dükkânlarımız var. Bu esnafalar 3 yıldır ne yapıyorlar, nasıl geçiniyorlar soran yok.” diye konuştu.
ÖZTÜRK: ESNAF OLARAK KAN AĞLIYORUZ
Elazığ Bakkalları ve Tekel Bayiler üyesi ve aynı zamanda Elazığ Çemişgezek’liler Derneği Başkanı Gürkan Öztürk ise, Esnafın kan ağladığını ifade ederek; “Elazığ Bakkalları ve Tekel Bayiler üyesiyim, aynı zamanda Çemişgezek’iler Dernek Başkanıyım. Ama hepsinden önce ben bir esnafım, Başkanımın bahsettiği tüm mağduriyetleri yaşayan bir esnafım. Kantin çalıştırıyorum. Esnaf olarak kan ağlıyoruz.” dedi.
CEZALANDIRILDIK DİYE DÜŞÜYORUZ
“Esnaflığı tercih ettiğimiz için cezalandırıldık mı?” diye soran Öztürk; “4 Yıllık üniversite mezunu olarak esnaflık yapıyorum. Birçok arkadaşımız kurumlarda çok rahat bir şekilde para kazanırken, biz esnaflığı tercin ettiğimiz için cezalandırıldık diye düşüyoruz. Bugün bu sıkıntıları yaşıyoruz.” diye konuştu.
BU ADETSİZLİĞİN ÇÖZÜLMESİNİ İSTİRHAM EDİYORUM
EYT yasasıyla esnafın mağdur olduğunu dile getiren Öztürk; “Çıkan EYT yasasıyla esnaf büyük bir mağduriyet yaşadı. Yanımızda çalışan SSK’lı arkadaşlarımız bizim ödediğimiz primlerle 5 bin 100 günde emekli olurken, kendi bağ-kurumu , vergimi, çalışanın SSK’nı ödediğim halde 9 bin iş gününde emekli olabiliyorum. Arada ki rakam 3 bin 900 civarına denk geliyor. Bu adetsizliğin çözülmesini istirham ediyorum. Geçen gün bir milletvekiline de bu sıkıntıyı mecliste gündeme getirmesini rica ettik.“ dedi.
BAĞ-KUR’U, İŞÇİSİNİN PRİMİNİ ÖDEMEK SUÇSA CEZAMIZI ÇEKELİM
Hem kendi, hem de çalışanın primini ödediklerine işaret eden Öztürk; “Bu bir zulüm, bağ-kurunu ödemek, işçisinin primini ödemek, eğer suçsa eyvallah cezamızı çekelim. Ama biz devletine, milletine bağlı esnaflar olarak, hem kendi, hem de çalışanın primini ödüyoruz. Elektriğimiz, suyumuz, vergimiz, muhasebe ücretimiz, maliyetimiz had safhada.” ifadelerini kullandı.
BAĞKUR’LU ESNAF ÇOK KIZGIN
Öztürk; Bağ-Kur ile SSK arasındaki prim farkının giderilmesi gerektiğini belirterek; “Özellikli EYT konusunun tekrardan gözden geçirilmesini belirtmek istiyorum. Tüm siyasi parti temsilcileri, milletvekilleri, 81 ilin tüm STK başkanları, konfederasyon başkanlarının el atmasını istiyorum. Mağdur olan birlerce esnafımız var. Esnaf, BAĞKUR’lu çok kızgın. Gönüllerinin alınması gerekiyor.” dedi.
YÜKSELEN PRİM KARŞISINDA ESNAFIN CİROSUNDA DEĞİŞİKLİK YOK
Yükselen prim karşısında esnafın çaresiz kaldığını vurgu yapan Öztürk; “Bin 900 TL’ye yatırmış olduğumuz primler 2 bin 900 TL’ye yükseltildi. Yükselen prim karşısında esnafın cirosunda değişiklik yok. Bu bizim için büyük kayıp cebimizde olmayan parayı harcamak zorundayız. Artı sabit giderlerimiz her geçen gün artıyor. Aylık ödediğim doğalgaz parası 2 bin TL. BAĞ-KUR 2 bin 900 TL, işçi ücretleri bunlar büyük giderler. Geçinmek imkânsız hale geldi. Esnaf büyük bir çile içerisinde.” diye konuştu.
GELİR BELLİ DEĞİL, GİDER SABİT
Esnafların artık dükkânını kapatıp işçilik yapmayı düşündüğünü kaydeden Öztürk; “Birçok esnaf dükkânını kapatıp işçilik yapmayı düşünüyor. Çünkü gelinin noktada işçilik, esnaflık yapmaktan çok daha rahat. Sorumluluğun yok, aldığın maaşı biliyorsun. Ama esnaf gelirinin ne kadar olacağını bilmiyor fakat gider sabit.” dedi.
DENETİM ŞART
Fahiş ve sürekli değişen fiyatlara karşı denetimin şart olduğuna işaret eden Öztürk; “Biz sattığımız ürünü aynı fiyattan alamıyoruz. Ama bazı firmalar, Aralık ayında yüzde 50 oranında bir zam yaptı ve bu ay bir yüzde 50 zam yine uygulayacak. Denetim tam yapılmıyor. Ben bir bisküviyi halen daha aynı fiyattan satıyorum. Her geçen gün kâr marjım kısılırken, bana gelen fiyat artışı kârından götürüyor. Ben ürünü yükseltsem bile öğrenci alamayacak alım gücü düşüyor. Denetim şart. Benim aldığım fiyatın altında, zincir marketler ürün satabiliyor. Aldığım bayi bana zincir marketin üstünde fiyat veriyor. Bunu müşteriye açıklama imkânım yok.” diye konuştu.
BAĞ-KUR EMEKLİSİNİN MAAŞI ASGARİ ÜCRETİN ALTINDA
Öztürk, BAĞ-KUR emeklisinin yatırdığı yüksek pirimler ve yıllarca ödediğini vergiler sonucunda karşılığını alamadığını diğer emeklilere göre çok düşük maaş aldıklarına da dikkat çekerek ; “Emekli maaşlarına zam yapılır, memur emeklisi, öğretmen emekli bu kadar oldu deniliyor. BAĞ-KUR emeklisinin maaşına baktığınız zaman asgari ücretin altında kalıyor. 3 bin 250 TL SSK pirimi yatıran kişi 5.500 TL maaş alacak yapılan yeni zamla birlikte. Yazık bu memleketin vergisini ödeyen, bu memleketin çilesini, stresini çeken esnafın alt tabakalarda görünmesi ve maaşlarının düşük olması bu insanlara zulümdür.” dedi