Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Elazığ Başkanı Tekin Gürkan Nisan Ayı SAMEKS Verilerini değerlendirdi.
Gürkan, 2023 yılı nisan ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 4,4 puan artarak 56,3 değerine yükseldi. Böylece deprem felaketinin etkisiyle şubat ayında daralan SAMEKS'te, mart ayında gerçekleşen toparlanmanın nisanda hızlandığı görüldü.
Bu dönemde önceki aya göre 6,4 puan artış kaydeden Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi 59,0 seviyesine yükselirken, önceki aya göre 4,0 puan artarak 55,1 seviyesine yükselen Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi ise Bileşik Endeks'te gözlenen artışta belirleyici rol oynadı.Yeni siparişlerin önceki aya göre belirgin bir şekilde artış kaydetmesi sanayi sektöründe kaydedilen artışta etkili olurken, hizmet sektöründe ise girdi alımlarının yüksek seviyesini koruması endekste gözlenen ivme artışının başat faktörü oldu. Bu gelişmeler neticesinde her iki sektör genelinde istihdam alt endeksinin artış kaydettiği gözlendi.Böylece küresel ekonominin durağan ve kırılgan bir toparlanma sürecinden geçtiği bu dönemde mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, 56,3 puanla son 11 ayın en yüksek seviyesine ulaştı ve reel sektöre yönelik oldukça olumlu bir performansa işaret etti.
Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, 2023 yılı Nisan ayında, bir önceki aya göre 6,4 puan artarak 59,0 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde yeni siparişlerin önceki aya göre 7,3 puan birden artarak 62,1 puan seviyesine yükselmesi, endeksteki ivme artışında belirleyici rol oynamıştır. Bu gelişmeye bağlı olarak sektöre ilişkin girdi alımları da önceki aya kıyasla 6,2 puan artarak 62,2 seviyesine ulaşmıştır. Böylece üretim alt endeksi önceki aya göre 4,9 puan birden atış kaydetmiş ve 57,6 seviyesine yükselmiştir. Önceki aya göre 10,0 puan birden artış kaydederek 53,4 seviyesine yükselen nihai mal stoku alt endeksi bu döneme ilişkin pozitif bir görünüm arz ederken; 3,7 puan artarak 53,0 seviyesine yükselen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise firmaların mal ve hizmet tedarik süreçlerinde toparlanma yaşandığına işaret etmiştir. Bu dönemde emek talebi de ivme kazanmış, geçtiğimiz ay sektör genelinde azalışa işaret eden istihdam alt sektörü, 8,3 puan artış kaydederek 55,4 seviyesine yükselmiştir. Böylece 59,0 puana yükselen Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, sektördeki toparlanmanın Nisan ayında hız kazandığına işaret etmiştir.
Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, 2023 yılı Nisan ayında önceki aya göre 4,0 puan artarak 55,1 seviyesine yükselmiştir. Önceki aya göre 0,3 puan artış kaydederek 67,7 seviyesine yükselen girdi alımları, hizmet sektörü genelinde gözlenen ivmelenmenin belirleyicisi olmuştur. Bu dönemde iş hacmi alt endeksi ise, 4,5 puan artarak 48,9 seviyesine yükselmesine karşın sektör geneline yönelik durgun bir görünüm arz etmiştir. 4,2 puan artarak 49,8 seviyesine yükselen nihai mal stoku alt endeksi de referans değer altındaki seyrini sürdürerek Nisan ayına ilişkin negatif görünüm arz eden bir diğer değişken olmuştur. Tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise önceki aya göre 7,2 puan artış kaydederek firmaların mal ve hizmet tedarik süreçlerine yönelik olumlu bir görüntü sunmuştur. İstihdam alt endeksi ise önceki aya göre 4,0 puan artış kaydederek 55,2 seviyesine yükselmiş ve sektöre ilişkin emek talebinin artış kaydetmeyi sürdürdüğünü göstermiştir. Söz konusu gelişmeler neticesinde Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi 55,1 seviyesine yükselmiş ve sektör genelinde toparlanmaya işaret etmiştir.
YORUM: Yaklaşık 1 sene önce patlak veren Rusya-Ukrayna Savaşı’nın etkilerinin henüz sürmesi neticesinde, küresel ekonominin durağan ve kırılgan bir toparlanma sürecinden geçtiği bu dönemde; mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi 56,3 puanla son 11 ayın en yüksek seviyesine ulaşarak reel sektöre yönelik oldukça olumlu bir performansa işaret etmiştir. Bu dönemde bilhassa yeni siparişlerle canlanan sanayi sektörü üretimindeki artış dikkat çekerken, reel sektör genelinde istihdam artışının ivme kazandığı gözlenmektedir. Böylece deprem felaketinin etkisiyle Şubat ayında daralmaya işaret eden SAMEKS, Mart ayında gözlenen toparlanmanın Nisan’da hızlandığına işaret etmiştir.
